"Księży
Młyn" to największy zabytkowy kompleks fabryczny Łodzi, powstały w drugiej
połowie XIX wieku na dawnej osady młyńskiej, należącej do miejscowego plebana,
stąd też wywodzi się nazwa. Został stworzony przez Karola Wilhelma Scheiblera,
przedsiębiorcę z zachodniej Nadrenii. W skład kompleksu wchodzą budynki
fabryczne, osiedle mieszkaniowe, rezydencje właścicieli, wille dyrektorskie,
szkoła, szpitale, remiza straży pożarnej, gazownia, klub fabryczny, a także
ogrody i parki.
Pałac Karola
Scheiblera powstał w 1856 roku w Łodzi przy Wodnym Rynku, obecnie Plac
Zbawiciela. Do najciekawszych pomieszczeń
należy ciąg parterowych pomieszczeń w układzie amfiladowym, m.in.: gabinet,
sala lustrzana, neomanierystyczna jadalnia, pokój mauretański, neorokokowa
sypialnia. W ich wnętrzach znajdują się boazerie, imitacje kurdybanów,
wzorzyste tapety i malowidła, cenne piece oraz kredensy, a w gabinecie byłego
właściciela cenna mozaika weneckiego sztukatora Antonio Salviati'ego z 1886 roku. Wnętrze Pałacu wykorzystywane jest
jako plan filmowy. Długie ujęcie wnętrza zaprezentował Andrzej Wajda w filmie
"Ziemia Obiecana". Obecnie znajduje się tam muzeum
kinematografii.